Malowanie nie musi oznaczać jedynie nadania danej powierzchni określonego koloru. Dzięki farbom strukturalnym można uzyskać również niepowtarzalną fakturę i niecodzienny efekt wizualny. Powierzchnia do malowania takimi preparatami nie wymaga idealnego przygotowania, a sama aplikacja farby nie jest trudna. Dowiedz się, o czym warto pamiętać w trakcie prac i jak malować farbą strukturalną, na przykład metal, aby efekt końcowy był zgodny z oczekiwaniami.

Czym jest farba strukturalna?

Od tradycyjnych farb odróżnia ją możliwość uzyskania na malowanej powierzchni dodatkowego efektu – zazwyczaj przestrzennego. Ilość możliwości, jakie dają takie farby, jest spora i ciągle się zwiększa. Najogólniej rzecz biorąc farby (lakiery) strukturalne do metalu mają w składzie dodatek drobinek kwarcu, które tworzą na powierzchni ziarnistą strukturę. W celach dekoracyjnych dodawany jest również proszek metaliczny (najczęściej miedziany lub aluminiowy), płatki aluminiowe oraz szklane mikrokulki nadające farbom właściwości odblaskowe.

Farba strukturalna – kolory

W przypadku farb do metalu najczęściej spotykane są farby strukturalne czarne, grafitowe lub srebrne, choć paleta barw może być znacznie bogatsza. Oprócz tego, że można wykonać farby na zamówienie i uzyskać w ten sposób strukturę w połączeniu z dowolnym kolorem, w wersji gotowej dostępne są na rynku także farby strukturalne granatowe, niebieskie czy brązowe. 

Ciekawe efekty kolorystyczne daje zastosowanie półprzejrzystych lub przejrzystych farb laserunkowych, które nałożone na pomalowaną powierzchnię dają efekt farby strukturalnej perłowej lub tęczowej, natomiast wykończenie powierzchni warstwą z dodatkiem brokatu w określonym kolorze sprawia, że powierzchnia mieni się z różną intensywnością, w zależności od ilości dodatku.

Dekoracyjna farba strukturalna do metalu

Chociaż zdecydowana większość farb strukturalnych jest przeznaczona do malowania ścian, również na metalowych powierzchniach można uzyskać dzięki niej bardzo ciekawe efekty. 

Dobrym przykładem jest tu popularna farba młotkowa. To mieszanina polimerów, które w trakcie procesu wysychania farby tworzą na pokrytej nią powierzchni charakterystyczne wgniecenia, przypominające efekty uderzeń młotka. Dostępne są również wodorozcieńczalne, strukturalne farby w wersji ekologicznej, które dają taki sam „młotkowy efekt”.

Drugim najczęściej spotykanym rodzajem jest farba do metalu strukturalna, tzw. baranek do metalu. Zawiera ziarno (najczęściej odpowiednio dobranego piasku) o różnej gradacji, tworzące na malowanej powierzchni mniej lub bardziej widoczny efekt „chropowatości”.

Fot. Lowigraf – farba strukturalna o drobnoziarnistej fakturze. Niweluje niewielkie nierówności podłoża. Chroni dodatkowo przed korozją. Jako farba strukturalna zewnętrzna wymaga warstwy gruntującej, wewnątrz pomieszczeń może być stosowana bezpośrednio na malowane podłoże.

Niektórzy producenci oferują możliwość modyfikacji farb (w określonym zakresie), jak dzieje się to na przykład z dwuskładnikową farbą poliuretanową Lowigraf-Pur. Strukturalna wersja tej farby może być, na specjalne zamówienie klienta, głębiej matowiona lub można w niej zastosować uziarnienie innej grubości niż standardowe, co daje oczywiście inne efekty końcowe – zgodne z indywidualnymi oczekiwaniami zamawiającego.

Jak malować farbą strukturalną?

Malowanie metalu farbami strukturalnymi rozpoczyna się – tradycyjnie – od właściwego przygotowania podłoża, które poprzedza proces aplikowania farby na daną powierzchnię.

Przygotowanie powierzchni metalu do malowania farbą strukturalną

W przypadku farb strukturalnych przygotowanie do malowania nie różni się zasadniczo od czynności, które należy wykonać przy nakładaniu tradycyjnej farby, z jednym wyjątkiem – farba strukturalna ukrywa optycznie wszelkie nierówności i drobne wady powierzchni, więc nie ma potrzeby idealnego jej wygładzania. Dlatego farby strukturalne doskonale nadają się do renowacji starych przedmiotów i malowania zniszczonych powierzchni, które nie są już gładkie, a dzięki tego rodzaju farbom zyskują na przykład wygląd naturalnie postarzonego metalu, bez widocznych negatywnych skutków upływu czasu i działania korozji. Świetnie podkreślają też porowate ze swej natury materiały, jak choćby żeliwo.

Powierzchnia, przed malowaniem farbą strukturalną, jak w każdym przypadku, powinna być czysta, sucha i odpylona, oraz oczywiście doczyszczona z ognisk rdzy, jeżeli wystąpiły na powierzchni metalu. 

Malowanie farbami strukturalnymi

Farbę można położyć przy użyciu dowolnych narzędzi, ale producenci często sugerują właściwy sposób nakładania farby w celu otrzymania deklarowanego efektu wizualnego. Farby strukturalne pozwalają na wiele eksperymentów w zakresie aplikacji w celu otrzymania niepowtarzalnego wykończenia. W przypadku malowania powierzchni metalowych farbą „z efektem przestrzennym” zazwyczaj używa się pędzla, wałka lub natrysku. Rzeczą bardzo ważną jest staranne wymieszanie preparatu przed jego aplikowaniem. W przeciwnym razie uzyskany efekt będzie nierównomierny, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku farb z zawartością ziarna.

Przemalowanie farby strukturalnej

Zmiana koloru lub faktury powierzchni pokrytej farbami strukturalnymi może przysporzyć nieco więcej pracy niż przy farbach gładkich. Wszystko zależy od rodzaju farby, która będzie nakładana. 

Stosując po raz kolejny farbę strukturalną, można ograniczyć przygotowanie do umycia powierzchni i usunięcia ewentualnych niedoskonałości. Jeżeli natomiast dotychczas porowata powierzchnia ma stać się gładka, konieczne jest usunięcie farby strukturalnej, czyli zeszlifowanie całości do uzyskania pożądanej gładkości metalu. 

W przypadku, kiedy na porowatą powierzchnię nakłada się kolejną warstwę farby w celu odświeżenia lub zmiany koloru, a sama struktura pozostaje na powierzchni bez zmian – najlepszy efekt zapewnia natryskowa aplikacja nowej farby. Nakładanie farby pędzlem, a tym bardziej wałkiem, w przypadku bardzo nierównej powierzchni jest zajęciem wymagającym czasu i precyzji, aby dokładnie pokryć wszystkie miejsca. 

Więcej porad w zakresie malowania metalu i innych powierzchni znajdziesz na blogu Polifarbu Łódź. Zapraszamy!